Η "Τέχνη" της Ζωής και ο Καινούργιος Χρόνος

Oταν θέλουμε νά μιλήσουμε γιά κάτι πού ἀντέχει στό χρόνο καί τόν ξεπερνάει, τό χαρακτηρίζουμε κλασσικό. Ἕνα ἔργο εἶναι κλασσικό ὅταν ἀγγίζει τήν τελειότητα τοῦ μέτρου, τῆς ἁρμονίας, τῆς καλαισθησίας καί γίνεται κανόνας γιά τό εἶδος του. Οἱ μόδες μπορεῖ νά ἔρχονται καί νά φεύγουν, ἡ αἰσθητική μπορεῖ νά ἀλλάζει ἀνάλογα μέ τήν ἐποχή, κάθε τι κλασσικό ὅμως ὁρίζει τό τέλειο καί δέν ὁρίζεται ἀπό τίς προσωρινές παροδικές τρέλες. Τό ἴδιο καί ἕνα κλασσικό βιβλίο, ὅποια ἐποχή κι ἄν ἔχει γραφεῖ, διαβάζεται ἀπό ἀνθρώπους κάθε τρόπου ζωῆς καί κάθε νοοτροπίας, γιατί περιέχει ἀλήθειες πού ἀγγίζουν τόν βαθύτερο ἄνθρωπο, ἄσχετα ἀπό καιρούς καί χρόνους. Κι ἐπειδή, ἡ ἁρμονία, ἡ καλαισθησία, τό μέτρο, πηγάζουν ἀπό τή δημιουργία τοῦ Θεοῦ πού ἔθεσε τούς κανόνες στά πάντα, κλασσικό ἔργο εἶναι αύτό πού κλείνει μέσα του ἕνα –μικρό ἤ μεγάλο κομμάτι– ἀπό τήν τελειότητα τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ. 

Τίς παραμονές τῶν Χριστουγέννων, ὁ πρωθυπουργός τῆς Βρετανίας κάλεσε τούς πολίτες νά ἐπιστρέψουν στόν «κλασσικό» τρόπο ζωῆς, δηλαδή στίς χριστιανικές ἠθικές ἀξίες καί παραδέχτηκε ὅτι ἡ κρίση πού περνάει ἡ χώρα του σέ ὅλα τά ἐπίπεδα –ἀπό τίς λεηλασίες καί τίς ταραχές τοῦ καλοκαιριοῦ μέχρι τίς οἰκονομικές ἀτασθαλίες τῶν βουλευτῶν του– ὀφείλεται στήν παρακμή τῆς θρησκευτικῆς Πίστης. Καί τόνισε ὅτι ἡ Βρετανία διαμορφώθηκε ἔτσι ὅπως εἶναι σήμερα ἀπό τίς χριστιανικές ἀξίες στίς ὁποῖες στηρίχθηκε.

Εἶναι ἰδιαίτερα σημαντικές αὐτές οἱ ἐπισημάνσεις τοῦ συγκεκριμένου πρωθυπουργοῦ, γιατί ἡ Βρετανία εἶναι ἕνα κράτος ὅπου ἡ ἀθεΐα, ὄχι μόνον ἀνθεῖ, ἀλλά κατοχυρώνεται θεωρητικά καί διδάσκεται συστηματικά σέ ὅλες τίς ἡλικίες καί σέ ὅλους τούς διαφορετικούς τρόπους ζωῆς τῶν πολιτῶν της. Θά μπορούσαμε νά ποῦμε ὅτι εἶναι ὁ “παράδεισος” τῆς ἐφαρμοσμένης ἀθεΐας, ἕνας ἰδιαίτερα ὄμορφος τόπος ὅπου ὁ ἄνθρωπος ζεῖ τόσο καλά, ὥστε νά μήν ἔχει καμμιά ἀνάγκη τό Θεό. Κι ὅμως, ὕστερα ἀπό τόσους κόπους καί τόσους ἀγῶνες πού ἔκαναν γιά νά σβήσουν τή χριστιανική τους σφραγίδα καί νά “ἀπελευθερωθοῦν” ἀπό τά “δεσμά” τοῦ Θεοῦ, φτάνουν τώρα νά Τόν ἀναζητήσουν.
Σημαντική ἐπίσης ἦταν καί μιά ἐπιστολή πού δημοσιεύτηκε, ἑνός γνωστοῦ ἀθέου συμπατριώτη μας, ὁ ὁποῖος νοσταλγεῖ κι ἐκεῖνος τόν «κλασσικό» παραδοσιακό τρόπο ζωῆς, ὅπου –ἀνάμεσα στά ἄλλα πού ἀναφέρει– οἱ γιαγιάδες εἶναι γιαγιάδες πού λένε παραμύθια καί ἱστορίες, πού ξεκουράζουν καί παρηγοροῦν καί τά παιδιά καί τά ἐγγόνια τους, ἀντί νά ξενυχτοῦν παίζοντας χαρτιά καί νά ντύνονται σάν «συνταξιοῦχες πόρνες»! (sic). Μόνο πού, ὁ συμπατριώτης μας, ὅσο κι ἄν νοσταλγεῖ τίς παραδοσιακές γιαγιάδες, ἐπιλέγει νά ἀγνοεῖ ὅτι οἱ γιαγιάδες ἐκεῖνες ἦσαν ἔτσι, γιατί τό καντήλι στό σπίτι τους δέν ἔσβηνε, γιατί ζύμωναν μέ τά χέρια τους τό πρόσφορο κάθε ἑβδομάδα καί ξεκινοῦσαν γιά τήν Ἐκκλησία προτοῦ χαράξει ἡ μέρα. 

Ὁ δικός μας λαός, δυστυχῶς, παρ’ ὅλο πού βλέπει τά  δεινά στά ὁποῖα μᾶς ὁδηγεῖ ἡ κατάρρευση τῶν ἠθικῶν ἀξιῶν, δέν θέλει νά παραδεχτεῖ ὅτι γίναμε ἔτσι γιατί ἐγκαταλείψαμε τό Θεό τῶν Πατέρων μας. Δέν ἔχουμε, δυστυχῶς, ἀπαλλαγεῖ ἀπό τά κόμπλεξ τοῦ ἐπαρχιωτισμοῦ πού μᾶς σπρώχνουν νά τρεφόμαστε ἀπό τά ἀποφάγια τῆς Εὐρώπης γιά νά παρουσιαζόμαστε –τάχα– προοδευτικοί. Καί φτά σαμε στό κατάντημα –ὅπως μοῦ διηγήθηκε ἕνας πατέρας– καθηγήτρια Γυμνασίου, νά κατηγορεῖ τούς γονεῖς ἑνός παιδιοῦ γιατί τό κράτησαν ἀθῶο(!), σάν νά ἔκαναν κάτι ἀντιπαιδαγωγικό! Πῶς θά ζήσει, λέει, στόν κόσμο ἔτσι ἄβγαλτο καί ἀθῶο! Οἱ καλοί παιδαγωγοί, δηλαδή, στήν Πατρίδα μας, εἶναι αὐτοί πού μεγαλώνουν ἀλῆτες καί κουκουλοφόρους. Σέ λίγο θά ἐπεμβαίνει καί ἡ Πρόνοια νά παίρνει τά παιδιά ἀπό τούς γονεῖς πού θέλουν νά κρατήσουν τήν ἀθωότητα τῶν παιδιῶν τους ὅσο περισσότερο γίνεται, καί νά τούς τιμωρεῖ σάν ἐγκληματίες! 

Ἡ δική μου εὐχή πάντως, εἶναι, αὐτή τή χρονιά, ἀντί νά καταστρέφουμε τήν ἀθωότητα τῶν ἀθώων, νά ψάξουμε στό βάθος μας νά ἀνασύρουμε τή δική μας ἀθωότητα –ἄν ὑπάρχει πιά! Κι ἄν δέν ὑπάρχει, νά τή ζητήσουμε. Νά τή ζητήσουμε στόν τρόπο πού βλέπουμε τό διπλανό μας, νά κάνουμε τό βλέμμα μας ἁπλό κι ἀθῶο καί τήν καρδιά μας ἀνοιχτή καί φιλόξενη. Νά βροῦμε τήν ἀθωότητα τῆς ἀγάπης πού εἶναι ἀγάπη κι ὄχι ἄκρατος ἐρωτισμός. Τῆς φιλίας πού ἐμπιστεύεται καί σκεπάζει κι ἀγκαλιάζει καί παρηγορεῖ χωρίς ὑστεροβουλία. Τήν ἀθωότητα τῆς οἰκογένειας πού εἶναι καταφύγιο κι ἀσφάλεια καί γαλήνη μέσα στό πέλαγος τῆς κακίας τοῦ κόσμου. Νά ἀνεβάσουμε τό ἐπίπεδο, τήν ποιότητα τῆς ζωῆς μας στόν «κλασσικισμό». Μήν ξεχνᾶμε ὅτι εἴμαστε ἡ γῆ πού γέννησε αὐτόν τόν ὅρο, ὁ λαός πού ἔφτασε στόν «κλασσικό» τρόπο ζωῆς, δηλαδή στήν τόσο ἁρμονική καί τέλεια ζωή, πού δέν ὑπάρχει πιά κάτι καλύτερο νά πετύχεις, ἀλλά τό μόνο πού ἔχεις νά κάνεις εἶναι νά  διατηρήσεις αὐτό πού πέτυχες. Ἐμεῖς δέν τό διατηρήσαμε. Ἐμεῖς, μετά τήν κορυφή, πιάσαμε πάτο.

Αὐτή τή χρονιά, ἕνας ἀλλοεθνής –καί λίγο ἀδιάφορος στά περί τῆς θρησκείας– ἄνθρωπος, μᾶς ἔδωσε ἕνα μεγάλο μάθημα καί μᾶς ντρόπιασε, ἐμᾶς, τό Ὀρθόδοξο καί εὐεργετημένο ἄπειρες φορές ἀπό τό Θεό Γένος. Εὔχομαι, στό χρόνο πού ξεκινάει, νά νοιώσουμε ὅλοι μας αὐτή τήν ντροπή καί νά ξυπνήσουμε καί νά ἀποζητήσουμε ἀπό τό βάθος μας τόν τρόπο ζωῆς πού κάποτε μᾶς ἦταν τόσο φυσικός, ὅσο κι ἡ ἀναπνοή μας, ἀλλά κάπου στή διαδρομή, τόν χάσαμε. 

Γιά νά δεῖς τό μέλλον, λέει ὁ Ἰσοκράτης, πρέπει νά ψάξεις τό παρελθόν. Γι’ αὐτό κι ἐγώ δέν σᾶς εὔχομαι καλή χρονιά ἤ καλή ἀρχή, ὅπως συνήθως εὐχόμαστε. Μᾶς εὔχομαι –σέ ὅλους μας– καλή στροφή στό παρελθόν. Καλό ψάξιμο τῆς ἀρχῆς μας, τῆς προσωπικῆς καί τῆς ἐθνικῆς. Γιατί κάπου ἐκεῖ πίσω ὑπάρχει ἡ πρόοδος, ἡ ἐλπίδα καί ἡ λύση ὅλων τῶν δεινῶν μας! 

Νινέττα Βολουδάκη

«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ιανουαρίου 2012

Τεύχος 115